Móng Bè: Giải Pháp Nền Móng Vững Chắc Cho Nhà Ở Và Công Trình

Giới thiệu

Nền móng là yếu tố quyết định đến độ bền và ổn định lâu dài của công trình. Trong số các giải pháp móng, móng bè (hay móng toàn diện) được nhiều chủ đầu tư và kỹ sư ưu tiên, đặc biệt ở khu vực đất yếu hoặc có tính chất đặc thù. Bài viết này từ Mo Homes sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về móng bè, cấu tạo, ưu – nhược điểm, và quy trình thi công chuẩn kỹ thuật.

1. Móng Bè Là Gì?

Móng bè là một loại móng nông, được thiết kế như một bản phẳng lớn bằng bê tông cốt thép, trải rộng trên toàn bộ hoặc phần lớn diện tích xây dựng. Tải trọng từ các cột và tường sẽ được truyền và phân bố đều xuống toàn bộ diện tích tiếp xúc của bản móng với nền đất.

Nguyên lý hoạt động:
Móng bè sử dụng diện tích tiếp xúc lớn để giảm áp lực lên nền đất. Khi tải trọng từ cột truyền xuống, móng hoạt động như một tấm cứng, phân phối lực ra vùng rộng, giúp nền đất chịu tải đồng đều và hạn chế lún cục bộ.

2. Khi Nào Nên Lựa Chọn Móng Bè?

Móng bè là lựa chọn tối ưu trong các trường hợp sau:

Nền đất yếu hoặc không đồng nhất: Khi lớp đất tốt nằm sâu hoặc nền đất kém, móng bè giúp phân bố tải trọng đều.
Tải trọng công trình lớn và phân bố đều: Thích hợp cho nhà nhiều cột chịu lực gần nhau hoặc tường chịu lực.
Công trình có tầng hầm: Móng bè có thể kết hợp làm sàn tầng hầm, tiết kiệm chi phí và tối ưu không gian.
Hạn chế lún lệch: Độ cứng của móng bè giúp giảm sự chênh lệch lún giữa các bộ phận công trình.
Điều kiện thi công thuận lợi cho móng nông: Khi không muốn thi công các loại móng sâu như móng cọc.

3. Cấu Tạo Chi Tiết Của Móng Bè

Một hệ thống móng bè điển hình gồm:

Lớp bê tông lót:
- Dày khoảng 100mm, bằng bê tông đá 4×6 hoặc 1×2, mác 100–150.
- Tác dụng: Làm phẳng đáy, ngăn mất nước xi măng, hạn chế xâm thực từ nước ngầm.
Bản móng (sàn móng):
- Chiều dày từ 200mm trở lên, cốt thép hai lớp (trên và dưới).
- Lớp thép dưới: Chịu mô men dương từ phản lực đất.
- Lớp thép trên: Chịu mô men âm, đặc biệt ở khu vực gần cột.
Dầm móng (sườn gia cường):
- Dầm bê tông cốt thép chạy theo phương cột hoặc thành lưới.
- Tăng độ cứng, phân phối tải trọng từ cột xuống bản móng.
Thép chờ cột/vách:
- Đảm bảo truyền lực liên tục từ kết cấu trên xuống móng.
- Chân thép chờ được bẻ cong để neo chắc vào bê tông.
Con kê:
- Đảm bảo lớp bê tông bảo vệ cốt thép, tránh rỉ sét và giữ thép đúng vị trí.

4. Ưu Điểm Và Nhược Điểm Của Móng Bè

Ưu điểm:

Phân bố tải trọng đều, giảm áp lực lên nền đất.
Giảm thiểu lún lệch.
Thi công tương đối đơn giản, tận dụng làm sàn tầng hầm.
Dễ dàng thi công, phù hợp nhà ở và công trình vừa & nhỏ.

Nhược điểm:

Chi phí vật liệu lớn (nhiều bê tông và thép).
Chiều sâu chôn móng có thể lớn.
Không phù hợp với tải trọng quá lớn hoặc nền đất quá yếu.
Nhạy cảm với sự thay đổi đột ngột của nền đất.

5. Quy Trình Thi Công Móng Bè Chuẩn Kỹ Thuật

Chuẩn bị mặt bằng và đào đất:
- Định vị tim trục, đào đất đạt cao độ thiết kế.
- Làm phẳng đáy hố móng để tiếp xúc đều với nền.
Thi công lớp bê tông lót:
- Đổ bê tông lót đều khắp bề mặt đáy móng.
Gia công và lắp dựng cốt thép:
- Lắp thép lớp dưới trên con kê.
- Lắp dầm móng, thép lớp trên.
- Buộc thép chờ cột/vách chắc chắn.
Lắp dựng coffa (ván khuôn) và nghiệm thu:
- Lắp ván khuôn cho bản móng và dầm.
- Kiểm tra kỹ cốt thép và coffa trước khi đổ bê tông.
Đổ bê tông móng:
- Đổ liên tục, sử dụng đầm dùi để bê tông lèn chặt.
- Kiểm soát cao độ và bảo dưỡng bê tông trong giai đoạn đầu.